سخن حضرت علی (ع) در قواعد اسلام و حقیقت توبه و استغفار : 
كمیل بن زیاد گوید: از أمیر المؤمنین (ع) پرسیدم قواعد اسلام چیستند؟

فرمود: قواعد اسلام هفت شمارند :

1- خردمندى كه بنیاد شكیبائى است
2- آبرومندى و راستگوئى
3- قرآن خواندن بجا و توجه
4- دوستى در راه خدا و دشمنى در راه خدا
5- حق خاندان محمد (ص) و معرفت ولایت آنان
6- حق برادران و حمایت از آنان
7- خوش همسایگى با مردم

كمیل پرسید یا امیر المؤمنین بنده ‏اى دچار گناه می ‏شود و از آن آمرزش میخواهد، اندازه آمرزش خواستن چیست؟

حضرت على (ع) در پاسخ فرمود : یا ابن زیاد ؛ توبه است،
گفتم همین؟!
فرمود: نه
گفتم پس چگونه است؟
فرمود:هر گاه بنده گناه كرد بگوید: استغفر اللَّه، و بجنباند،
گفتم جنبانیدن چیست؟
فرمود دو لب و زبان را بقصد اینكه حقیقت دنبالش باشد،
گفتم حقیقت چیست؟
فرمود : از روى دل باشد و در نهاد گیرد كه بگناهى كه‏ از آن استغفار كرده باز نگردد.

كمیل گفت: چون چنین كردم از مستغفرین هستم؟
فرمود: نه.
كمیل گفت:  پس این چگونه است؟
حضرت فرمود: براى اینكه تو هنوز باصل و ریشه نرسیدى.
كمیل گفت:  پس بن استغفار چیست؟
حضرت فرمود: برگشت بتوبه از گناهى كه از آن استغفار كردى و آن اول درجه عابدانست و ترك گناه.
استغفار یك نام است براى شش معنى

1- پشیمانى از گذشته
2- تصمیم بر بازنگشتن بدان گناه تا هرگز
3- پرداخت حق هر مخلوقى كه باو بدهكارى
4- اداى حق خدا در هر واجبى
5- آب كنى هر گوشتى كه از ناروا و حرام بر تنت روئیده تا پوستت باستخوان بچسبد و سپس گوشت تازه میان آنها بروید
6- بتنت بچشانى درد طاعت را چنانچه باو چشاندى لذت گناه را. 

«تحف العقول صفحه 192»